Wat zijn daddy issues en kun je ze herkennen in een partner?

Je bent inmiddels van ons gewend dat we zowel luchtige als zware onderwerpen dekken en het concept dat we vandaag met je gaan bespreken neigt naar een toch wat zwaarmoedig onderwerp: dat van daddy issues. Want de term ‘daddy issues’ zal de meeste mensen toch wat ongemakkelijk in de oren klinken.

Daddy issues is een term die vaak wordt gebruikt om vrouwen te beschrijven die zich aangetrokken voelen tot oudere mannen. Het wordt ook gebruikt om vrouwen te labelen die (vanuit het perspectief van de man) als rebels worden beschouwd. En dat vraagt, zoals je jezelf wel kunt voorstellen, om een nadere bespreking van dit onderwerp.

Als je zelf ook altijd al hebt afgevraagd wat er precies achter de definitie van daddy issues schuilt, ben je hier aan het juiste adres. Er bestaan nogal wat misverstanden over wat daddy issues nu precies zijn en dat heeft ook alles te maken met de lading van het woord. Want wie de term daddy issues ook ziet staan, zal al meteen zijn of haar eigen gedachten hebben over wat dit precies betekent. Reden dus om meer duidelijkheid te geven.

Wat zijn daddy issues?

Daddy issues heeft geen precieze definitie en duidt in het Nederlands op ‘vaderproblemen’, een ietwat onduidelijk begrip. Toch is het woord daddy issues in de Engelse taal een soort van verzamelnaam geworden voor de invloed die een vader-dochterrelatie (in de kindertijd) heeft op de mentale gesteldheid van een vrouw op volwassen leeftijd. Dit geldt dan weer vooral in het geval van een afwezige vader of een vader die op emotioneel vlak weinig steun bood.

De term wordt tegelijkertijd ook gebruikt om vrouwen te beschrijven die met oudere mannen daten, en hun seksuele partner ‘daddy’ of ‘papa’ noemen, of ander seksueel gedrag dat iemand als hoogst ongebruikelijk zou beschouwen. Daddy issues is hoe dan ook een informele term die over het algemeen verwijst naar de problemen die sommige mensen hebben met het aangaan van relaties op volwassen leeftijd, gebaseerd op een vroegere, ongezonde band met hun eigen vader.

Het is echter geen officiële medische definitie die een specifieke behandeling vereist. Daddy issues is meer een overkoepelende term voor verschillende problemen die hun oorsprong vinden in een eerdere relatie met een vader. Wel kan er psychologisch hulp worden gezocht bij een therapeut.

Zowel seksuele als niet-seksuele consequenties

Studies hebben aangetoond dat de impact van een negatieve relatie met een vader nog lang kan doorwerken. Onderzoek toont bijvoorbeeld een verband aan tussen de afwezigheid van vaders, of een geringe betrokkenheid bij het leven van hun dochters, en meer risicovol seksueel gedrag van vrouwen, waaronder seksuele toegeeflijkheid en een negatieve houding ten opzichte van het gebruik van condooms.

Mannen die zijn opgegroeid met een afwezige of emotioneel afstandelijke vader laten overigens ok een hele reeks van gedragsproblemen zien, waaronder gevoelens van ontoereikendheid zoals een gebrek aan zelfvertrouwen en zelfrespect, en een zoektocht op volwassen leeftijd om alsnog een vaderfiguur te vinden. In het kort kunnen we het volgende zeggen over daddy issues:

• De uitdrukking daddy issues wordt vaak gebruikt om te verwijzen naar vader-dochterrelaties die een negatieve invloed hebben op de manier waarop een vrouw met mannen omgaat.
• Vrouwen met daddy issues hebben geen specifieke symptomen, maar veelvoorkomend gedrag is dat ze moeite hebben met het vertrouwen van mannen en jaloers zijn in relaties.
• Vrouwen van wie de vader fysiek of emotioneel afwezig was, hebben vaak problematische relaties en huwelijken.

Waar komt de term vandaan?

Hoewel het niet precies duidelijk is waar de term vandaan komt, lijkt het te zijn voortgekomen uit het idee van het vadercomplex, dat Sigmund Freud voor het eerst introduceerde als onderdeel van zijn psychoanalytische theorie.

De Oedipus- en Electracomplexen

Het vadercomplex beschrijft onbewuste impulsen die ontstaan door een negatieve relatie met de vader, die gerelateerd is aan het Oedipuscomplex. Freud introduceerde het Oedipuscomplex om de aantrekkingskracht van jonge jongens op hun moeder te bespreken, waarbij de vader als concurrent wordt gezien. Hoewel Freuds studie aanvankelijk alleen op jongens was gericht, geloofde Carl Jung dat meisjes zich ook competitief konden voelen met hun moeder vanwege de gevoelens voor hun vader.

Hij bestempelde dit fenomeen als het Electracomplex. Kortweg komt het erop neer dat het elektracomplex een psychologische visie is op de ontwikkeling tot volwassenheid van meisjes, waarbij het complex wordt gezien als de tegenhanger van het oedipuscomplex bij jongens. In al deze gerelateerde theorieën is er sprake van een ongewone vader-kindrelatie die ook tijdens de volwassenheid nog van invloed kan zijn op het gedrag van een mens.

Hoe kun je deze issues herkennen?

Volwassenen die zijn opgegroeid met een moeilijke relatie met één van hun ouders, of met beide, kunnen moeite hebben om zich aan anderen te binden. Deze relaties in de kindertijd hebben mogelijk het gevoel van wantrouwen en onzekerheid bij hen gewekt. Als vaders bijvoorbeeld emotioneel instabiel of gewelddadig waren, kan dit tot serieuze relatieproblemen leiden.

Daddy issues moeten dan ook besproken worden met de partner en kunnen op een aantal manieren worden herkend. Volgens professor Linda Nielsen van de Wake Forest University vertonen vrouwen met daddy issues de volgende gedragskenmerken:

• Moeite om mannen te vertrouwen.
• Achterdochtig en overdreven jaloers.
• Constant de liefde van de mannelijke partner willen testen.
• Overdreven behoefte aan aandacht en bevestiging.
• Voorkeur voor niet-beschikbare mannen.
• Het gebrek aan vrouwelijke vrienden.
• Onmacht om relatieproblemen op te lossen.
• Emotioneel opvliegerig gedrag.
• De verwachting dat een man geluk creëert en financieel voor de partner zorgt.
• Moeite om kleine, onbelangrijke situaties te scheiden van de echt belangrijke zaken.
• Gebrek aan zelfvertrouwen: voortdurend streven om zich beter te voelen dan anderen.
• Verlatingsangst: “ik dump jou voordat jij mij dumpt”.
• Gefocust op het krijgen van de aandacht van andere mannen: overdreven flirterig.
• Maakt veel negatieve aannames over mannen als groep.
• Kan zich niet binden aan relaties of wil juist te graag meteen een langetermijnrelatie.
• Gebruikt seks om aandacht te krijgen en de eigenwaarde te bevestigen.

Wat je zelf aan daddy issues kunt doen

Hoewel je je verleden niet kunt veranderen, kun je wel de manier veranderen waarop je naar je kindertijd en jezelf kijkt. Om relatieproblemen op te lossen en je emotionele zelfcontrole te verbeteren, worden mensen met daddy issues aangemoedigd om hulp in te roepen van een therapeut. Dit zal degenen die emotioneel zijn beschadigd door hun relatie met hun vader helpen om zichzelf te herpakken en om in de toekomst hopelijk een gezonde en liefdevolle relatie aan te gaan.

Ken jij iemand met daddy issues of heb jij er wellicht zelf mee te maken? Maak het dan bespreekbaar en schakel hulp in.