De meeste mensen gaan zonder problemen relaties aan met nieuwe mensen, alsof het een vanzelfsprekendheid is. Het aangaan van een connectie met iemand anders is voor deze mensen net zo natuurlijk als ademhalen of autorijden. Maar voor sommige mensen is elke relatie een complexe situatie, waarbij twijfels en angsten in de weg kunnen staan van een mogelijke toekomst.
Lukt het je maar niet om een lange relatie aan te gaan of heb je een partner die jullie relatie na vele maanden nog steeds geen ‘relatie’ wil noemen? Dan zou dat het gevolg kunnen zijn van bindingsangst. We vertellen je meer over deze relatieangst.
Wat is bindingsangst?
Bindingsangst is een bekende uitdrukking. Je leest erover in tijdschriften, hoort het voorbijkomen op televisie en gebruikt het misschien zelf ook om jezelf of anderen te beschrijven die chronisch niet in staat lijken te zijn om een vaste relatie te behouden. Maar bindingsangst is meer dan dat.
Nu populair:
"Serious Dating, Crazy Love: Lexa is waar je moet zijn. Voor mensen met inhoud die iets échts zoeken."
Bindingsangst is een psychologische term die verwijst naar het gevoel van angst of onvermogen om een langdurige verbintenis of relatie aan te gaan. Mensen met bindingsangst voelen zich vaak benauwd, gevangen of beperkt wanneer ze zich proberen te binden aan een ander, zoals bijvoorbeeld het geval is in een liefdesrelatie.
Bindingsangst staat ook wel bekend als relatiefobie, gamofobie of relatieangst.
De angst om je te binden kan zich uiten in verschillende manieren, zoals het vermijden van emotionele intimiteit, fysiek contact, toewijding of verantwoordelijkheid, of voortdurend op zoek zijn naar nieuwe ervaringen en relaties zonder je aan één persoon te binden. Zoals je begrijpt, kan een onvermogen om een gezonde, langdurige relatie aan te gaan de kwaliteit van je leven ernstig belemmeren. En ook kan deze angst zowel voor degene met bindingsangst negatieve gevolgen hebben als voor de partner.
Bindingsangst is geen psychologische toestand op zichzelf. Het is meestal verbonden met één of meerdere diepgewortelde psychologische problemen. Deze problemen worden niet op een dag gecreëerd, wat betekent dat ze ook niet binnen een dag zullen verdwijnen.
“Ik hou heel veel van haar, ook al ken ik haar nog maar kort! Ze wil alleen alles zo snel. Het is misschien niet snel, maar zo voelt het wel. Iedere keer als ze een hint geeft over samenwonen of een toekomst op de lange termijn, staan de haren op mijn arm rechtop, krijg ik de bibbers en vraag ik me af hoe te ontsnappen!” – Anoniem
Symptomen en kenmerken
Verliefd worden op iemand met bindingsangst kan een nachtmerrie zijn. Je bent bereid om je voor langere tijd aan iemand te binden, maar elke opmerking over een toekomst samen eindigt in een hevige discussie. Hoewel je niet helemaal kunt voorkomen dat je verliefd wordt op iemand met relatieangst, kun je wel de symptomen en kenmerken herkennen.
Denk je dat jijzelf misschien wel last hebt van bindingsangst? Je hoeft niet elk van de volgende symptomen te vertonen, maar hoe meer symptomen je vertoont, des te waarschijnlijker de angst om je te binden:
- Je hebt alleen maar korte relaties gehad
- Je houdt er niet van om meer dan een paar weken in de toekomst plannen te maken
- Je houdt er niet van de relatie te definiëren
- Je gebruikt veel woorden zoals misschien, wellicht en waarschijnlijk
- Je bent seksueel actief, vaak met verschillende partners en zonder verplichtingen
- Je zegt niet snel dat je van iemand houdt
- Je hebt niet veel goede vrienden
- Je gebruikt de woorden ‘vriend’ en ‘vriendin’ niet
- Je denkt liever niet na over de toekomst van de relatie
- Je bent onvoorspelbaar en impulsief
- Je wil het vaak graag rustig aan doen
- Je hebt je eigen ruimte en tijd nodig
- Je twijfelt vaak in relaties
Wie heeft het?
Mensen met bindingsangst zijn er in alle kleuren, soorten en maten. Je ziet het niet vanaf de buitenkant en ook hun exacte date- en relatiegedrag varieert. Sommige mensen die angst voor relaties hebben houden het bij onenightstands, om elke vorm een verbintenis te ontlopen, terwijl anderen een relatie maanden kunnen volhouden. En dan zijn er ook mensen met bindingsangst die een relatie jarenlang kunnen behouden, maar dan is het niet meer dan een knipperlicht relatie zonder enige vorm van verplichting. Hoewel traditioneel werd gedacht dat dit vooral een mannelijk probleem was, kunnen zowel mannen als vrouwen bindingsangst hebben.
Mensen met een relatieangst hebben over het algemeen een ernstig probleem om langdurig in een relatie te blijven. Hoewel ze zoals iedereen liefde kunnen voelen, kunnen de gevoelens intenser en griezeliger zijn dan voor de meeste mensen. Deze gevoelens leiden tot meer angstgevoelens, die op zichzelf voortbouwen en zo een sneeuwbaleffect veroorzaken als de relatie vordert en de verplichtingen toenemen.
Als het uiteindelijk op het ultieme dilemma aankomt, zijn ze eerder geneigd om de relatie uit te maken dan een ‘officiële’ verbintenis aan te gaan, zoals samenwonen, trouwen, kinderen of zelfs het benoemen van de relatie. Of ze staan er in eerste instantie wel voor open, maar komen er dagen of weken later op terug.
Wat veroorzaakt de angst?
De oorzaken van de relatiefobie zijn net zo gevarieerd als de mensen die er last van hebben. Bij de meeste mensen die het hebben komt het voort uit de ervaringen in het verleden. Of ze hebben het zelf meegemaakt of door observatie van anderen, bijvoorbeeld als ze een bittere scheiding van de ouders hebben meegemaakt. Dit zijn een aantal veelvoorkomende oorzaken van bindingsangst:
1. Eerdere ervaringen van verlating of afwijzing
Mensen die in het verleden zijn afgewezen of verlaten door belangrijke personen in hun leven, kunnen bindingsangst ontwikkelen als een manier om zichzelf te beschermen tegen toekomstige pijn.
2. Onzekerheid over eigen capaciteiten of persoonlijkheid
Sommige mensen met bindingsangst kunnen onzeker zijn over hun eigen vermogen om een relatie te onderhouden of vrezen dat ze niet goed genoeg zijn voor een ander.
3. Verlies van autonomie
Sommige mensen hebben bindingsangst omdat ze bang zijn dat een relatie hun onafhankelijkheid zal wegnemen. Dat zal hen beperken in hun keuzevrijheid en dat willen ze niet.
4. Angst voor intimiteit
Mensen met bindingsangst kunnen angst voelen voor emotionele intimiteit, waardoor ze zich niet comfortabel voelen bij het delen van persoonlijke gevoelens en gedachten met anderen.
5. Negatieve ervaringen in eerdere relaties
Mensen met bindingsangst kunnen ook eerdere negatieve ervaringen hebben gehad in relaties, waardoor ze terughoudend zijn om niet opnieuw in een vergelijkbare situatie terecht te komen.
6. Persoonlijke problemen
Ten slotte kunnen persoonlijke problemen zoals depressies en andere psychische problemen verantwoordelijk zijn voor de bindingsangst.
Voordat je vroegtijdig conclusies trekt is het belangrijk om te beseffen dat er geen sprake hoeft te zijn van alle bovenstaande oorzaken. Er kan namelijk nog een andere reden zijn waarom je je niet wilt binden aan de persoon. Dat is wanneer het simpelweg niet de juiste relatie voor je is. Je partner kan nog zo lief zijn, aantrekkelijk en goed gemanierd – soms is de romantische aantrekkingskracht gewoon niet sterk genoeg.
8 tips om bindingsangst te bestrijden
Angst is een van de belangrijkste redenen waarom sommige mensen nooit lang in een relatie blijven. De angst kan voortkomen uit eerdere relaties die verkeerd zijn gegaan, opgroeien in een gebroken gezin, of om de eigen persoonlijkheid of vrijheid te verliezen. Wat de reden ook is, de angst zit tussen de oren en daar is bijna altijd wat aan te doen.
Hoewel het niet makkelijk is om angsten te bestrijden, kan het je leven aanzienlijk verbeteren. Als je je wel aan iemand wílt binden, dan kun je dingen doen om voorbij het kritieke punt te gaan. Dit zijn tips die je kunnen helpen om over je bindingsangst heen te komen:
1. Wees eerlijk tegen jezelf
De eerste stap in het overwinnen van bindingsangst is de angst te erkennen. Pas als je eerlijk tegen jezelf bent is het mogelijk om er iets aan te doen. Vraag jezelf wat je tegenhoudt om langer bij iemand te blijven.
- Wat denk je dat er gebeurt als je je aan iemand bindt?
- Is het gebaseerd op realistische toekomstperspectieven of overdrijf je het?
- Wat maakt je bang als je nadenkt over een toekomst met iemand samen?
- Wat zijn de echte redenen waarom je het nooit lang volhoudt?
Door deze vragen aan jezelf te stellen krijg je voor jezelf een beter beeld wat je tegenhoudt om je voor langere tijd aan iemand te binden. Het helpt niet alleen jezelf, maar ook je partner. Immers, je kunt het pas met een ander delen als je voor jezelf wat duidelijkheid hebt gekregen.
2. Vraag jezelf af of jij het bent of je partner
Komt de bindingsangst in elke relatie naar voren of heb je het bij één persoon? Als je het normaal niet hebt maar opeens angst hebt om je te binden aan iemand dan ligt het misschien niet aan jezelf, maar aan de ander. Sommige mensen zijn bang om zich aan iedereen te binden in liefdesrelaties, ongeacht wie de partner is, anderen zijn bang om zich aan een specifiek iemand te binden.
Als je ervoor open staat om je voor langere tijd aan iemand te binden, maar niet aan je huidige partner, dan is dit reden om eens goed na te denken. Waarom wil je je niet binden aan deze persoon? Is het te veranderen of heb je daar weinig vertrouwen in?
3. Schrijf je angsten op
Schrijven helpt om je gedachten op een rijtje te zetten. Waar ben je bang voor en wat zijn je zorgen? Verschillende onderzoeken hebben uitgewezen dat het opschrijven van je zorgen je kan kalmeren. Schrijven helpt ook bij het verminderen van je zorgen over de toekomst.
Een interessant onderzoek naar bindingsangst is die van de Universiteit van Chicago. Volgens de wetenschappers ‘beoordeel je de situatie opnieuw wanneer je het opschrijft en denk je na over wat er moet gebeuren, in plaats van wat je zou kunnen verliezen’.
Als je het opschrijft en in zwart-wit voor je ziet liggen, realiseer je je vaak pas echt wat er speelt. Het helpt je om het volledige beeld te krijgen en dit maakt het mogelijk om elk obstakel één voor één aan te pakken. Misschien besef je zelfs wel dat de toekomst met een relatie lang niet zo eng is als je dacht.
4. Beslis om vaker te beslissen
Het is makkelijk om altijd alles open te laten zodat je geen keuze hoeft te maken. Doe dit vaak genoeg en je besluiteloosheid wordt in de loop van de tijd een gewoonte. Elke keer wanneer je geen keuze maakt, dan verbind je je niet aan deze keuze. Als je je niet kunt binden in een relatie omdat je geen keuze kunt maken, dan kan het helpen om met de kleine beslissingen te beginnen.
Oefen op het maken van beslissingen als je keuzes tegenkomt in je dagelijkse leven. Dit leert je om op veel kleine manieren besluitvaardiger te zijn. Of je nu een nieuwe trui koopt, koffie haalt bij de Kiosk, van baan wisselt of actief bent op een datingapp, maak die keuze.
Hoe meer tijd je doorbrengt met het afwegen van voor- en nadelen, des te meer je verward raakt. Onderzoeken tonen zelfs aan dat het overdenken van een beslissing kan leiden tot slechtere keuzes. Door te beginnen met de kleine beslissingen kun je jezelf leren om meer vertrouwen te krijgen in de keuzes die je maakt.
5. Accepteer de onzekerheid
Als het op ‘accepteren’ aankomt, dan is het altijd makkelijker gezegd dan gedaan. Wat je moet beseffen is dat de toekomst gevuld is met onzekerheden. Tenzij je een glazen bol hebt die het daadwerkelijk doet, kan niemand de toekomst voorspellen. Toch is er vaak veel onzekerheid over de toekomst, zoveel zelfs dat dit tot zorgen leidt.
Ironisch genoeg is zorgen maken over de toekomst de grootste spijt in het leven van ouderen, volgens onderzoek van de Cornell Universiteit waarin meer dan 1200 ouderen werden ondervraagd. Kortom, misschien dat je nu denkt dat je zorgen maken over de toekomst nut heeft, als je later oud bent heb je er spijt van.
6. Stel doelen
Een manier om met angst om te gaan is door doelen te stellen. Als je weet waar de problemen liggen dan kun je er wat aan doen. Voor een angststoornis wordt bijvoorbeeld vaak cognitieve gedragstherapie aanbevolen, een manier om je gedachten, gevoelen en gedrag te veranderen. Dit verandert de manier waarop je tegen een situatie aankijkt, het gevoel dat je erbij krijgt en wat voor gedrag je dan vertoont. Op dezelfde manier kun je de bindingsangst bestrijden. Een cruciaal onderdeel bij deze vorm van therapie is het stellen van doelen.
Zodra je begrijpt waarom je worstelt met een angst voor relaties kun je een aantal doelen stellen om die angst aan te pakken. Als je een relatie hebt dan kun je kleine verbintenissen aangaan, uitgestelde afspraken opnieuw inplannen of iets anders dat je verbintenis aan je partner groter maakt. Als je nog single bent, kun je gaan daten via een van de datingapps. Of je kunt andere types gaan daten of het daten zelf anders doen.
7. Praat erover
Als je eenmaal de tijd hebt genomen om de oorzaak van je bindingsangst vast te stellen, is het tijd om erover te praten met je partner. Dit geldt vooral als je je in een relatie bevindt waarin je partner klaar is voor de volgende stap en jij niet. Praat over wat je dwars zit, hoe je erover denkt en vraag om input. Je partner kan je geruststellen als je denkt dat je vrijheid verleden tijd is of je geen tijd meer voor jezelf hebt. Door erover te praten kom je er ook achter of dit wel de partner is waar je je überhaupt aan wilt binden.
8. Lees een boek
Om te begrijpen waar je angst om te binden vandaan komt, helpt het om boeken over dit onderwerp te lezen. Met duidelijke voorbeelden en makkelijk te begrijpen uitleg krijg je een beter inzicht in hoe het werkt en wat je eraan kunt doen. Er zijn tientallen boeken beschikbaar die ingaan op problemen in de liefde, maar deze twee boeken zijn specifiek leerzaam als het over bindings- en verlatingsangst gaat. Deze boeken bieden oplossingsgerichte tips, maar ook authentieke verhalen uit de praktijk:
- “Verslaafd aan liefde” van Jan Geurtz
- “Liefdesbang” van Hannah Cuppen
Verliefd worden is meer...
... dan geluk hebben. Er zijn twee personen voor nodig die ervoor openstaan. Bij één app weten ze precies hoe ze die twee mensen kunnen samenbrengen voor een langdurige relatie. De matching in deze succesvolle app heeft één doel: het koppelen van mensen die écht bij elkaar passen. Ontdek zelf hoe Elitedating een extreem hoog succespercentage behaalt.
