Laten we eerlijk zijn: een punt achter je relatie zetten is meestal een rotklus. Denk maar eens aan de beste break-up die je ooit hebt gehad – super was die vast niet, want ergens doet het altijd zeer. Stel je voor dat je vanuit het niets opduikt met het “leuke” nieuwtje dat je iemand anders hebt gevonden. Oef! Dat is wel het recept voor een gebroken hart. Of neem nou die ellenlange discussies omdat je gevoelens meer grijs zijn dan zwart of wit – waarmee je de pijnperiode nog verder uitrekt en stretcht.
Waar je dus ook niet beter van wordt, is de zaak laten sudderen. Een beetje rondhangen in een ongelukkige en misschien zelfs ongezonde relatie, daar wordt niemand blij van. Maar hoe zet je dan een punt achter de relatie en het liefst zonder al te veel gedoe?
De beste manier is voor iedereen anders
Je zou misschien verwachten dat met de miljarden mensen die deze blauwe bol bevolken – en alle relaties die deze mensen onderling hebben – dat er gigantisch veel onderzoek moet zijn gedaan naar het perfecte einde van een relatie. Maar nee, het onderzoek naar de beste exit-strategie is op de vingers van één hand te tellen. Om deze reden waren er in 2012 een paar slimme psychologen die zoiets hadden van: ‘Laten we dit nou eens even écht goed onder de loep nemen’. En zo geschiedde, met een grootschalig onderzoek naar de kunst van het uitmaken.
Wat wil jij?
"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."
Stel je eens voor: je zit in een situatie waar je relatie aanvoelt als een paar schoenen die net een maatje te klein zijn geworden – knellend en oncomfortabel. Het moment is gekomen dat je ze uit wilt doen en vrij wilt wandelen, op blote voeten of met een paar nieuwe schoenen. Maar hoe doe je dat? Hoe neem je afscheid van wat je hebt en wat is de beste manier?
Psychologen aan de Universiteit van Kansas hebben er onderzoek naar gedaan en kwamen op de proppen met een lijst van zeven strategieën om een relatie uit te maken. Laten we ze eens doorlopen, en we zullen je meteen een paar herkenbare voorbeelden geven van elk van deze tactieken om het uit te maken.
1. Vermijden / terugtrekken
Je partner vermijden, niets meer van jezelf geven, niets doen voor je partner en gesprekken kort houden.
“Ik was gestopt met alles wat ik eerder voor mijn partner deed.”
2. Positieve toon / zelfbeschuldiging
Voorkomen dat je partner de schuld of schuldgevoelens krijgt en vermijden dat de partner wordt gekwetst.
“Ik nam de schuld voor de breuk op me, hoewel het zeker niet aan mij alleen lag.”
3. Open confrontatie
Op een open en eerlijke manier je partner vertellen dat je niet meer verder wilt of uitleggen waarom je niet meer verder wilt.
“Ik heb mijn wensen eerlijk overgebracht aan mijn partner.”
4. Kostenescalatie
Doelbewust argumenten aanhalen, onaangenaam worden en veeleisend zijn om te laten merken dat de relatie voorbij is.
“Ik gaf subtiele ‘hints’ dat onze relatie niet meer hetzelfde was.”
5. Manipulatie
Andere mensen bij de breuk betrekken door hen je wensen te vertellen, iemand anders vragen om het slechte nieuws te brengen of afspreken met anderen.
“Ik begon met iemand anders te daten in de hoop dat mijn partner door mijn acties zou door hebben dat ik niet meer verder wil.”
6. Afstandelijke communicatie
Ghosting, wegblijven bij de partner en al het (digitale) contact verbreken.
“Ik heb mijn partner geblokkeerd op Whatsapp en social media.”
7. De-escalatie
Wachten tot de omstandigheden goed zijn voor een breuk, het geleidelijk beëindigen van de relatie of vragen om een time-out in de relatie.
“Ik beëindigde de relatie geleidelijk in plaats van plotseling dingen te veranderen.”
In vijf verschillende studies werden de hoofden van studenten en getrouwde stellen doorgegraven, op zoek naar de meest tactvolle strategie om het uit te maken. Deze onderzoekers kregen inzicht in wat nou écht werkt, door de deelnemers afwisselend als ‘dader’ en als ‘slachtoffer’ van de breuk te laten antwoorden. In sommige van de onderzoeken antwoordden de deelnemers dus over zichzelf als degene die het uitmaakt, in andere onderzoeken reageerden ze over zichzelf als degene die de breuk niet initieerde.
Wat is de winnende aanpak?
Er is niet zoiets als een one-size-fits-all benadering – elke situatie is immers uniek – maar volgens de psychologen is is de ‘open confrontatie’ volgens het onderzoek de beste keuze. Dit is de strategie die het minste pijn en verdriet oplevert. Het klinkt misschien alsof je een duel aangaat, maar het is eigenlijk de meest pijnloze manier om iemand de bons te geven.
Niemand vindt het leuk om aan de kant gezet te worden. Maar als het dan toch gebeurt, dan hebben we het liefst dan alles eerlijk en open wordt verteld. Dit is de manier waarop je duidelijk de redenen waarom je het wilt uitmaken kunt uitleggen. Als je een relatie met de ‘open confrontatie’ strategie beëindigt, dan komt je bericht het minst hard aan, zegt het onderzoek.
Plan B
Is directe confrontatie jouw nachtmerrie omdat je bang bent voor een mega-escalatie? Geen nood, dan hebben we nog een tweede optie: de ‘positieve toon / zelfbeschuldiging’. Misschien niet zo ijzersterk als de open confrontatie, maar het komt alsnog minder hard aan. Je probeert bij deze strategie je partner minder te kwetsen én jezelf op een liefdevolle manier de schuld te geven. Het is een beetje de verzachtende, ‘het ligt niet aan jou, maar aan mij’-tactiek. Met de positieve toon en zelfbeschuldiging blijf je sympathiek, ook al ben je de boodschapper van het slechte nieuws.
Wat je beter achterwege laat
Mocht je denken dat er stilletjes tussenuit knijpen, de zogenaamde ‘vermijding / terugtrekking’-methode, een slimme zet is – think again. Onderzoek wijst uit dat deze ghosting-aanpak juist voor meer stress zorgt. Ook de manipulatieve strategie, van warm naar koud en terug, werkt voor geen meter. Het lijkt misschien makkelijk om dit delicate klusje aan iemand anders over te laten en zelf buiten schot te blijven, maar je ruïneert de kans op een vriendschap na de relatiebreuk. Wie met manipulatie aan de dijk werd gezet, is namelijk vaak niet geneigd om vrienden te blijven met een ex.
Als je een relatie netjes en op een volwassen manier wilt beëindigen, is een open en eerlijke conversatie je beste gok. Maar als je het hart van je ex wilt breken, dan zijn ‘vermijding / terugtrekking’ en ‘onpersoonlijke communicatie’ de wrede instrumenten om voor te kiezen. Kies echter wijselijk, want karma heeft een goed geheugen.
Meer mensen zoals jij...
... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.
Ik vind het een moeilijke wereld geworden met al die datingsites om een normale partner te vinden die niet aan cheating doet.