Relatie of date met psychopaat? Test zelf deze signalen

Michael Slender
Door Michael Slender
10 minuten leestijd

Vraag je je af of je met een psychopaat aan het daten bent? Statistisch gezien is dat nog niet eens zo gek. Naar schatting is ongeveer 1 op de 100 mensen psychopaat, vergelijkbaar met het percentage leraren onder de totale bevolking. Het klinkt misschien als een scène uit een horrorfilm, maar het is dus mogelijk dat je aan het daten bent met een psychopaat.

De meeste mensen hebben een beeld van de klassieke psychopaat als een moordenaar die geniet van de pijn bij anderen. Films creëren en bevestigen het beeld van een bloeddorstig karakter. Wie het over een psychopaat heeft denkt als snel aan The Joker als de vaste ‘Batman’ vijand, de charismatische Patrick Bateman uit de film ‘Psycho’ of de doortrapte Hannibal Lecter uit ‘Silence of the Lambs’.

Hoewel we psychopaten associëren met gruwelijke misdaden zoals moord, verkrachting en sadistische praktijken hoeft dat niet altijd zo te zijn. In werkelijkheid leven de meeste psychopaten een normaal leven in ons midden.

Wat wil jij?

"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."

Hoe weet je nu of je met een psychopaat aan het chatten of daten bent? Gelukkig is er onderzoek gedaan naar de psychopathische trekjes. Als je deze psychopathische kenmerken en eigenschappen weet te herkennen dan kun je erachter komen of je wel of niet een (beginnende) relatie met een psychopaat hebt.

4 Belangrijke signalen

De psychopathische persoonlijkheidsstoornis is al vele jaren bekend en daardoor weten we dat deze personen zich anders gedragen dan de “normale” mensen.1 Volgens Calli Tzani Pepelasi, docente Investigative Psychology aan de Huddersfield University, gaat psychopathie gepaard met aanhoudend antisociaal gedrag, verminderde empathie en het nemen van risico’s. Psychopaten zijn gemeen, impulsief en hebben extreem egoïstische eigenschappen.2

American Psycho

Al deze kenmerken zijn negatief, maar zoals je misschien al weet hebben psychopaten ook positieve eigenschappen. Psychopaten zijn bijvoorbeeld goed in het lezen van mensen, schenken aandacht aan details en starten gemakkelijk een gesprek. Dat klinkt al heel wat beter.

Doordat ze zo perfectionistisch en creatief zijn kunnen psychopaten ook nog eens succesvolle professionals zijn. Dit zijn vier belangrijke signalen die je kunnen vertellen dat je (mogelijk) met een psychopaat te maken hebt.

25 zinnen die het verschil maken

Heb je trouwens deze kant-en-klare berichtjes voor op WhatsApp of Tinder al gezien? Het zijn de beste zinnen om iemand stapelgek op je te maken.

aanraking hand

Ze willen controle

Een psychopaat kan erop uit zijn je zelfvertrouwen te vernietigen om zo meer controle over je te krijgen. Onderzoek toont aan dat psychopaten vaak een techniek gebruiken dat gaslighting wordt genoemd, een manier om het vertrouwen in jezelf te ruïneren wat leidt tot extreme zelftwijfel. Dit alles om de volledige controle over je te krijgen.

Ze gebruiken manipulatie

Psychopaten hebben een natuurlijke drang om het gedrag van anderen te bestuderen. Deze kennis kunnen ze vervolgens vakkundig gebruiken om de ander te beheersen. Als je de psychopaat ermee confronteert dan wordt het manipulatieve gedrag ontkend. In plaats van dat ze het ongepaste gedrag aanpakken, wordt de bal terug gekaatst. Het is op de één of andere manier altijd jouw schuld dat je het zo ziet en niet vanuit het perfectief van hem of haar.

vrouw verdrietig

Ze hebben geen empathie

Als je een relatie met een psychopaat begint dan is het gebrek aan geweten, schuld of spijt bijzonder moeilijk om mee om te gaan. Zo is er een hogere kans op vreemdgaan bij iemand met een hoog niveau van psychopathie. Als ze dat daadwerkelijk doen dan voelen ze zich er vaak niet eens slecht over. Eén van de duidelijke signalen van psychopathie is het gebrek aan empathie; de psychopaat is koelbloedig.

Er zijn tekenen dat ze er zelf voor kunnen kiezen om het te negeren, alsof ze een emotionele aan/uit-knop hebben.4 Maar verwacht niet dat het zal veranderen. Onderzoek suggereert dat de hersenen van psychopaten nu eenmaal op deze manier werken.5

Ze liegen

Een andere eigenschap die duidelijk kan maken dat je een psychopaat date zijn de leugens. Heb je het gevoel dat er tegen je gelogen wordt maar kun je er de vinger niet precies op leggen? Pathologisch liegen is één van de typische trekjes van de psychopaat.3

Als je met een psychopaat in een relatie belandt zal deze er niet om twijfelen om te liegen, om het eigen gedrag te verbergen en hun eigen doel te bereiken. Met andere woorden, een psychopaat kan je herhaaldelijk misleiden om de waarheid te verhullen.

wensen eisen

Checklist: test het zelf

Als je niet weet wat een psychopaat allemaal doet, dan kan deze persoon onopgemerkt door je leven glippen. De psychopaat is sympathiek, vriendelijk en overdreven charmant. Maar als je de pech hebt dat je te dichtbij komt zal de nachtmerrie zich ontvouwen. Wat begint als een sprookje verandert langzaam in een onbegrijpelijke puinhoop van spelletjes en chaos. Vraag je je af of je met een psychopaat aan het daten bent of zelfs al een relatie mee hebt?

De Hare Psychopathy Checklist is de standaard test die uitgevoerd wordt om iemand als psychopaat te benoemen.6 Aan de hand van deze 20 vragen kun je jezelf of iemand anders testen.

20 vragen

  1. Heb je gladde praatjes of oppervlakkige charme?
  2. Heb je een groot gevoel voor eigenwaarde?
  3. Heb je een sterke behoefte om gestimuleerd te worden?
  4. Ben je een pathologische leugenaar?
  5. Licht je wel eens iemand op of ben je manipulatief?
  6. Toon je nooit spijt of heb je geen schuldgevoel?
  7. Toon je nooit je emoties?
  8. Ben je ongevoelig of heb je een gebrek aan empathie?
  9. Heb je een parasiterende levensstijl?
  10. Kun je je eigen gedrag moeilijk onder controle houden?
  11. Heb je een verleden van een uitbundig seksleven?
  12. Had je ‘vroeger’ toen je jong was gedragsproblemen?
  13. Heb je een gebrek aan doelen voor de lange termijn?
  14. Ben je impulsief?
  15. Ben je onverantwoordelijk?
  16. Neem je nooit verantwoordelijkheid voor je eigen acties?
  17. Heb je veel korte relaties gehad?
  18. Heb je crimineel gedrag vertoond in je jeugd?
  19. Ben je ooit voorwaardelijk vrij gelaten waarna dat ingetrokken werd?
  20. Toon je ‘criminele veelzijdigheid’?

dertig 30

Wat is je score?

Voor elke vraag kun je punten 0, 1 of 2 punten verdienen. Beantwoord de vragen en noteer het puntenaantal na iedere vraag:

  • Ja = 2 punten
  • Soms of een beetje = 1 punten
  • Nee = 0 punten

Tel de punten die je hebt gescoord bij elkaar op en noteer het totaal. Het resultaat is een score van 0 tot 40.7 Scoor jij of de persoon waar je het voor berekent meer dan 30 punten? Dan ben jij of de ander waarschijnlijk een psychopaat.

Relatie met een psychopaat

Als de partner van een psychopaat kom je er al snel achter dat het geen stabiele relatie wordt. Het is hard werken is om te voldoen aan de voortdurende behoefte aan stimulatie en onrealistische langetermijndoelen van je partner. Bovendien loop je op je tenen, om maar niets fout te doen dat afgestraft kan worden. De psychopaat neemt de energie van je af en vraagt meer van je dan je ooit kunt geven. De lege ziel van de echte psychopaat is met niets te vullen.

tinder boostDat gezegd hebbende, er zijn ook mensen met psychopathische trekjes die niet zo duidelijk zijn. Eén signaal dat je met een psychopaat te maken hebt zegt nog niets. Het gaat om een cluster van signalen die je kunnen vertellen dat je wakker wordt naast een psychopaat.

Hoewel veel van deze psychopathische eigenschappen onaangenaam zijn, lijken mannen en vrouwen te worstelen met verschillende dingen wanneer ze samenleven met een psychopathische partner. Vrouwen zijn meer geneigd het gedrag van hun partner te kwalijk te nemen en geleidelijk de relatie te beëindigen, terwijl mannen eerder een verhoogde angst voor afwijzing ervaren als gevolg van het impulsieve gedrag van hun partner.

Een psychopaat is met al deze vreemde trekjes nog wel in staat om een relatie te onderhouden. Ze ervaren de relatie alleen anders en op hun eigen manier. Ze voelen net als iedereen pijn, kunnen zich eenzaam voelen, verlangens hebben en verdriet als ze geen genegenheid ontvangen. Daten met een psychopaat is niet voor iedereen bedoeld, maar zoals het gezegde luidt; op elk potje past een deksel.

Meer mensen zoals jij...

... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.

Deel dit artikel
3 reacties