Ja, het is veel gemakkelijker om abstracte informatie en gedachten te delen dan je diepste gevoelens. Zowel vrouwen als mannen kunnen er moeite mee hebben om gevoelens te uiten, maar mannelijke partners hebben het doorgaans nog een stuk moeilijker in de emotionele communicatie. Het delen van je gevoelens vereist immers moed en de durf om emotionele risico’s te nemen, omdat het je blootstelt aan de ander en je daardoor kwetsbaar kan maken. Het uiten van je gevoelens is echter ook precies datgene dat voor hechtheid en verbinding in je relatie zorgt.
En dat is weer reden om dit artikel ook meteen een stuk diepzinniger te maken. Zoals je van ons gewend bent, bespreken we zowel luchtige als zware thema’s en dit onderwerp zit er wat ons betreft ergens tussenin. Weten hoe je je gevoelens kunt uiten is dan ook de sleutel tot een emotioneel bevredigende relatie. Door je in de relatie open te stellen en je kwetsbaar op te stellen, ontstaat er intimiteit.
Goede communicatie betekent ook dat je jezelf kunt uiten als je emoties voelt die ongemakkelijk zijn, zoals verdriet, teleurstelling of woede. Je gevoelens kunnen delen met je partner is iets dat niet voor iedereen even gemakkelijk is. Maar met wat tijd en een beetje moeite is het voor íedereen mogelijk. Als jij er zelf wat meer moeite mee hebt om jezelf bloot te stellen als het aankomt op de emoties, dan hebben we elf tips voor je om het toch wat makkelijker te maken.
Wat wil jij?
"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."
Waarom over je gevoelens praten?
Het is geen geheim dat de basis van een gezonde relatie altijd een open en duidelijke communicatie is en de bereidheid om te zoeken naar een oplossing die voor beide partijen werkt. Als je dat wilt bereiken in de relatie, dan moeten jullie allebei je gevoelens en gedachten willen delen.
Nee, niemand verwacht dat je een ervaringsexpert bent in emotionele communicatie, maar ook hier hebben we het over zenden en ontvangen, praten en luisteren. We kunnen allemaal wel degelijk de vaardigheid ontwikkelen om emoties op een gezonde manier te uiten naar een ander toe als we ons daaraan toewijden. Als jij jouw gevoelens deelt en jouw partner aanmoedigt om hetzelfde te doen, heeft dit tal van voordelen voor het succes en de duurzaamheid van de relatie.
Zowel belangrijk voor mannen als vrouwen
Zowel vrouwen als mannen kunnen terugdeinzen om hun gevoelens te delen of denken simpelweg dat ze slecht zijn in het uiten van emoties. Studies tonen echter aan dat er een klein verschil tussen mannen en vrouwen bestaat op het gebied van emotionele expressie, met name voor positieve emoties. Ongeacht wie in de relatie moeite heeft met het verbaal uiten van gedachten, dit onderwerp moet door beide worden aangepakt. Anders kan een gebrek aan intimiteit en een gevoel van niet-verbondenheid tussen jullie beide optreden en kan het de tevredenheid over de relatie beïnvloeden.
Pas als jij jouw gevoelens, gedachten en emoties deelt, stel je de andere persoon in staat jou echt te leren kennen, en meer te ontdekken over de dingen waar jij om geeft en wat allemaal voor jou belangrijk is. Hoewel kwetsbaar en een open houding een bepaald emotioneel risico met zich meebrengt, zijn de beloningen die je daar op de lange termijn voor terugkrijgt het zeker waard.
Voordelen van je emoties uiten
Dat brengt ons bij een aantal van de voordelen van het delen van je gevoelens. Het is lang niet altijd even gemakkelijk om je ware gevoelens met iemand te delen, vooral niet als je dat nog niet eerder hebt gedaan. Maar als je weet hoe eerlijk zijn over je gevoelens het welzijn van de relatie ten goede komt, kan het wel degelijk je gedachten veranderen. De voordelen van je emoties uiten komen globaal gezien neer op het volgende.
- Het helpt je partner jou beter te begrijpen.
- Meer betekenisvolle gesprekken te voeren.
- Heeft een verhoogde intimiteit en een sterkere band tot gevolg.
- Voorkomt escalatie van geschillen en problemen.
- Zorgt voor verbeterd vertrouwen en meer empathie.
- Voorkomt de opbouw van wrok.
- Leidt tot het herkennen van iemands grenzen en het respecteren van die grenzen.
- Zorg voor minder leed en ongemakkelijke momenten.
- Minder intense emoties en effectiever emotiemanagement.
- Minder agressie.
- Voorkomen van negatieve conclusies van partner over eigenwaarde.
“Ik wil niet overgeleverd zijn aan mijn emoties. Ik wil ze gebruiken, ervan genieten en ze domineren.” – Oscar Wilde
11 tips om je emoties te uiten
Hoewel je waarschijnlijk wel inziet dat een gezonde emotionele expressie te allen tijde belangrijk is in de relatie, is het niet altijd duidelijk hoe je dit precies ter sprake moet brengen en waar je precies moet beginnen. Gelukkig zijn er veel manieren om een gezonde emotionele expressie mogelijk te maken. We helpen je daarom graag op weg met elf tips om je emoties te uiten:
1. Gebruik positieve zelfpraat
We hebben allemaal een innerlijke dialoog die door ons hoofd gaat, die soms negatief en zelfs contraproductief van aard kan zijn. Als je een negatieve innerlijke dialoog hebt, zal dit zeker een gezonde zelfexpressie bemoeilijken. Overweeg of de berichten in je hoofd schadelijk voor je zijn, en zo ja, werk dan aan manieren om ze te vervangen door positieve gedachten. Begin met jezelf te praten en doe dat op een positieve manier.
2. Verander je perceptie over emoties
Emoties zijn niet per definitie goed of slecht; emoties zijn immers emoties. We ervaren ze nu eenmaal omdat ze een bepaald doel hebben. Als ze geen evolutief doel hadden, zouden ze niet bestaan. Emoties kunnen daarom ook niet zomaar worden weggesneden en je kunt niet ineens stoppen met het voelen van emoties. Als je er beter mee om wilt gaan, moet je emoties leren beschouwen als een natuurlijke reactie van je lichaam op verschillende situaties. Dit verklaart ook meteen de veelzijdigheid van emoties.
3. Gebruik zorgvuldig gekozen woorden
Als je probeert te werken aan je innerlijke communicatie, moet je je afvragen hoe je over je gevoelens kunt praten. Hoe mondiger jij je voelt als je erover praat, hoe makkelijker het is om je gevoelens te delen. Je voelt je zelfverzekerder en hebt meer controle over jezelf. Zo is de kans groter dat je je gevoelens deelt. Begin daarom eens met het beschrijven van je gevoelens en doe dat dan wel mondeling of schriftelijk.
Wat er ook uitkomt tijdens deze momenten van innerlijke communicatie: het is goed, want je leert onderweg. Hoe meer je dit doet, hoe vaardiger je wordt. Het zal op deze manier ook een stuk minder tijd kosten om te begrijpen wat je voelt en te snappen wat iemand anders ervaart. Emoties herkennen en weten welke woorden daarbij passen is één van de sleutels om te leren hoe je gevoelens aan je partner kunt uitleggen.
4. Accepteer gevoelens als een voorbijgaande ervaring
Als je leert hoe jij je gevoelens kunt uiten aan de ander, maak je je wellicht zorgen dat je iets zegt dat je niet kunt terugdraaien. Als dit ook één van jouw voornaamste zorgen is, onthoud dan dat deze gevoelens kunnen veranderen en dat het een tijdsmoment is. Emoties zullen weer wegvallen, hoe zwaar, of hoe euforisch ze op dat moment ook worden gevoeld. Dat kan vooral in zwaardere tijden toekomstperspectief bieden, omdat er op een bepaald moment inderdaad verlichting komt.
Dit betekent niet dat je je gevoelens op dat moment niet moet delen. Integendeel, het zou delen van de emoties juist een stuk makkelijker moeten maken, omdat je nu goed weet dat het over het over een momentopname gaat. Je moet de emoties die je nu voelt niet volledig van invloed laten zijn op je relatie die waarschijnlijk al veel langer duurt dan het huidige momentum.
5. Let op de tijd en plaats
Let op de timing om te leren hoe je emoties in een relatie beter kunt uiten. Als je een slecht moment kiest, kun je je waardeloos voelen en ten onrechte denken dat emoties gevaarlijk zijn voor de relatie. Als iemand iets wilt delen wat zijn of haar partner misschien moeilijk kan horen, is het belangrijk om te vragen wat het juiste moment is om te praten om zeker te weten dat het gesprek niet aan kracht inboet. Er moeten genoeg momenten zijn voor beide partijen om te luisteren en feedback te geven.
6. Creëer een oordeelvrije ruimte in jezelf
Niemand stelt zichzelf bloot aan iemand anders als ze weten dat er al een vernietigend oordeel klaarligt zonder dat er eerst wordt geluisterd naar de uitleg. Als je je afvraagt hoe je zelf effectiever kunt worden in het uiten van je gedachten richting de ander, dan helpt het als je de situatie met een open geest benadert.
Probeer te voorkomen dat je defensief wordt of geïrriteerd raakt als de ander zijn of haar gevoelens uit. Probeer dat ook te doen als het jouw beurt is om tekst en uitleg te geven. Dat kan het delen van gevoelens tussen jullie in de toekomst alleen maar nog meer belemmeren.
7. Blijf weg bij woorden als ‘altijd’ en ‘nooit’
Als je generaliseert, laat je geen ruimte over voor het andere perspectief. Als je wilt bereiken dat je partner meer oog heeft voor de relatie, vermijd dan met verwijten te komen of de ander een label op te drukken. Vertel in plaats daarvan tegen de ander hoe jij je voelt onder de situatie. Voorkom daarbij te generaliseren met termen als ‘altijd’ en nooit’. Maak er geen zwart-witverhaal van als dat niet nodig is. Deze woorden staan synoniem aan vingertje wijzen en zijn doorgaans beschuldigend van aard.
8. Wees open met je bedoelingen
Als je juist het voornemen hebt om meer je gevoelens te uiten in een relatie, wees dan niet manipulatief op het moment dat het emotioneel wordt. Als je de ander naar hun gevoelens vraagt omdat je er zelf beter van wilt worden, wees daar dan wel open over. Doe je dat niet, dan zal de ander doorhebben dat jij bijbedoelingen hebt.
Als jij oprecht wilt weten hoe je partner over een bepaald thema of een bepaalde situatie denkt, vraag het dan. Maar als je secundaire plannen hebt als de ander zich ineens emotioneel opstelt, dan is dat niet oké.
9. Pak eerst het verwachtingspatroon aan
Een van de redenen waarom het makkelijker is om je emoties níet te uiten is omdat er vervolgens een verwachtingspatroon ontstaat. Een verwachtingspatroon over het moment en de gevoelens zelf, maar ook over toekomstige momenten. Als jij je onder druk gezet voelt om jouw gevoelens met je partner te delen, pas dan het verwachtingspatroon aan.
10. Vertrouw op de goede bedoelingen van je partner
Ervan uitgaande dat jouw partner ook in de relatie wil investeren, kun je er baat bij hebben om dat zelf ook als uitgangspunt te gebruiken. Je partner heeft goede bedoelingen en jij hebt goede bedoelingen. En het uiten van de emoties zijn ook goede bedoelingen, want jullie willen met elkaar ouder worden en misschien wel nog veel meer van dit soort momenten delen.
Denk aan situaties waarin je gevoelige informatie met je partner heb gedeeld en het allemaal goed ging. Denk aan de situaties waarin je partner liet zien hoeveel hij of zij om je geeft, omdat het je kan helpen om nieuwe gevoelens te delen met de ander.
11. Wees voorbereid op feedback
Communicatie is tweerichtingsverkeer. Als je besluit jouw gevoelens te delen, is de kans groot dat jouw partner een reactie zal hebben die hij of zij ook met jou wil delen. Als je juist wilt dat de ander naar je luistert en even niet reageert, zeg dat dan bij voorbaat. Zorg er echter wel voor dat de ander op een later moment, als jij bent uitgepraat, toch feedback kan geven en ook zijn of haar gedachten met jou kan delen. Wees daarbij bereid op eerlijke feedback en niet op een antwoord dat jou per se goed gezind is.
50 woorden om emoties te beschrijven
Emoties zijn een essentieel onderdeel van wie je bent. Ze zijn meer dan alleen een gevoel en meer een complexe mix van gedachten, acties, uitdrukkingen en interne veranderingen in je lichaam. De woorden die we gebruiken om deze emoties te beschrijven, helpen ons de verschillende onderdelen van het gevoel te identificeren en over te brengen. En omdat emoties soms ronduit chaotische en verwarrend zijn, helpt het veel als we dit met woorden kunnen beschrijven. Weten hoe je ze moet benoemen en erover praten is een belangrijk onderdeel van het ontwikkelen van emotionele gezondheid.
Soms is het echter moeilijk om je emoties te verwoorden of om precies onder woorden te brengen hoe je je voelt. Daarom hebben we deze lijst met emoties samengesteld die je kan helpen om je gevoelens een naam te geven. Want als je niet weet hoe je moet omschrijven wat je voelt, kun je het ook niet delen. Om duidelijkheid te geven aan de verscheidenheid aan gevoelens die jij kunt hebben, is dit een lijst met emoties die kunnen omschrijven hoe jij je voelt.
Denk eraan dat dit slechts één manier is om emoties te categoriseren. Een recente studie suggereert bijvoorbeeld dat er 27 categorieën van emoties zijn. Maar het concept van vijf hoofdtypen emoties is al een goed begin om de complexiteit te begrijpen.
Vreugde
- plezier
- genot
- blijheid
- amusement
- trots
- opwinding
- extase
- verliefd
- tevredenheid
- medeleven
Verdriet
- alleen
- ongelukkig
- hopeloos
- terneergeslagen
- miserabel
- droevig
- bedroefd
- teleurgesteld
- verloren
- verontrust
Angst
- bezorgd
- nerveus
- gespannen
- bang
- in paniek
- gestrest
- verward
- zenuwachtig
- geladen
- gespannen
Woede
- verveeld
- gefrustreerd
- bitter
- woedend
- boos
- beledigd
- wraakzuchtig
- vijandig
- verontwaardigd
- verbitterd
Afschuw
- hekel aan
- afkeer
- misselijk
- walging
- beledigd
- ontzet
- aversie
- minachting
- tegenzin
- onbehagen
Meer mensen zoals jij...
... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.