Wat is polygamie? Hoe een polygame relatie werkt en de vormen

Thomas Lammers
Door Thomas Lammers
9 minuten leestijd

Tot de dood ons scheidt. De meeste mensen maken deze afspraak slechts met één persoon tegelijk. Het is degene met wie ze de trouwgelofte afleggen. Maar niet iedereen houdt het bij één persoon. Sommige mensen zijn van mening dat een huwelijk zich niet hoeft te beperken tot zijzelf en één andere persoon. Zij willen met meerdere mensen tegelijk een relatie hebben en getrouwd zijn.

Mensen die geïnteresseerd zijn in relaties met meerdere partners tegelijkertijd, willen een relatievorm die bekendstaat als polygamie. Benieuwd naar wat polygamie precies inhoudt, welke verschillende vormen er zijn en wat de mogelijkheden hiervoor zijn in Nederland?

Wat is polygamie?

Polygamie is een relatievorm waarbij je getrouwd bent met meerdere partners tegelijkertijd. In een polygame relatie kan er sprake zijn van een man die getrouwd is met meerdere vrouwen, een vrouw die getrouwd is met meerdere mannen, of een groep mensen die met elkaar getrouwd zijn. De relatie kan verschillende vormen aannemen, van informele afspraken die niet wettelijk mogelijk zijn tot legale huwelijken, afhankelijk van de wetten en normen in een land of gemeenschap. In sommige landen en culturen is polygamie illegaal en strafbaar.

Wat wil jij?

"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."

Polygamie is in Nederland bij wet verboden. Maar in sommige andere landen is het juist een geaccepteerde relatievorm en wordt het zelfs gezien als een statussymbool. In landen waar polygamie niet verboden is, zijn er vaak culturele of religieuze redenen waarom mensen kiezen voor deze relatievorm. Zo is het in sommige delen van Afrika en het Midden-Oosten heel normaal om als man meerdere vrouwen te hebben. In deze culturen wordt polygamie gezien als een teken van welvaart en macht.

Ook in andere delen van de wereld is polygamie nog steeds een normale relatievorm, zij het vaak in het geheim of in informele relaties. Zo zijn er in sommige delen van de Verenigde Staten bijvoorbeeld gemeenschappen waarin meerdere vrouwen met één man zijn getrouwd.

Hoewel polygamie in Nederland verboden is, zijn er wel mensen die zich in een polygame relatie bevinden. Ze gebeurt dan weliswaar zonder officiële huwelijksaktes en vaak in informele relaties. Toch is het belangrijk om te beseffen dat polygamie niet wordt geaccepteerd in Nederland.

Polygamie is in die zin bijna het tegenovergestelde van monogamie, de situatie waarin je maar één partner hebt en trouw blijft aan deze persoon. Monogamie komt in Nederland het meest voor, polygamie vrijwel niet. In het verleden is polygamie echter heel normaal geweest en zo denkt men er nog steeds over in verschillende delen van de wereld.

Vormen van polygamie

Polygamie is een relatiesoort die onderverdeeld kan worden vier vormen. Dat zijn bigamie, polygynie, polyandrie en het groepshuwelijk. Elk van deze relatievormen heeft eigen kenmerken en regels:

25 zinnen die het verschil maken

Heb je trouwens deze kant-en-klare berichtjes voor op WhatsApp of Tinder al gezien? Het zijn de beste zinnen om iemand stapelgek op je te maken.

1. Polygynie

Bij polygynie heeft een man meerdere vrouwen als echtgenotes. Dit is de meestvoorkomende vorm van polygamie. In sommige culturen wordt het hebben van meerdere echtgenotes gezien als een teken van status en macht.

2. Polyandrie

Bij polyandrie heeft een vrouw meerdere mannen als echtgenoten. Dit komt minder vaak voor dan polygynie en dan met name in bepaalde gebieden van Tibet en India.

3. Groepshuwelijk

Bij het groepshuwelijk zijn meerdere personen getrouwd met elkaar, waardoor er een groep van partners ontstaat. Dit kan een combinatie zijn van mannen en vrouwen en kan variëren van een kleine groep tot een grote gemeenschap.

4. Bigamie

Bij bigamie is iemand getrouwd met twee andere personen. Het maakt daarbij niet uit wat het geslacht is van de mensen in deze relatie.

Verschil met polyamorie

Polygamie en polyamorie zijn beide termen die worden gebruikt om te verwijzen naar de situatie waarin iemand meerdere romantische en/of seksuele partners heeft. De termen lijken daarnaast ook nog eens veel op elkaar. Maar er zijn wel enkele belangrijke verschillen tussen de twee.

Polygamie verwijst naar meerdere huwelijken of echtgenoten tegelijkertijd. In de meeste gevallen wordt dit geassocieerd met culturen waarin het toegestaan of zelfs gebruikelijk is om meerdere partners te hebben. Bij polyamorie gaat het ook om het hebben van meerdere romantische en/of seksuele partners, maar hoeft er geen sprake te zijn van een huwelijk.

De polyamoreuze relatie is ook meer op een gelijkwaardige basis. Dit betekent dat alle partners op de hoogte zijn van elkaars aanwezigheid en er vrijwillig mee instemmen, wat niet altijd het geval is bij polygamie. Daarnaast is polyamorie niet bij wet verboden in Nederland, terwijl dat wel het geval is voor polygamie.

Polygamie in Nederland

Polygamie is in elke vorm verboden in Nederland. Het is dus niet legaal als je al getrouwd bent en vervolgens ook met iemand anders in het huwelijksbootje stapt. In Nederland is dit niet mogelijk. Als je dit toch voor elkaar krijgt, kun je een celstraf riskeren van maximaal 4 jaar, wat kan oplopen tot maximaal 6 jaar als je partner niet op de hoogte is. Het is ook strafbaar als je met iemand trouwt terwijl je weet dat deze al getrouwd is met een ander.

De reden waarom het strafbaar is? Dat heeft te maken met het feit dat veel van de polygame huwelijken onder dwang ontstaan. Zo zitten veel vrouwen gevangen in een huwelijk dat onder dwang voltrokken is volgens de Stichting Femmes for Freedom. Deze stichting bestempelt polygamie als een vorm van ‘huwelijkse gevangenschap’.

De laatste telling van het aantal polygame huwelijken in Nederland vond in 2009 plaats. Het is al wat jaren geleden, maar deze laatstbekende cijfers laten zien dat er 1374 polygame huwelijken zijn volgens de gemeentelijke basisadministratie. Dit toont echter alleen de geregistreerde polygame huwelijken, niet alle religieuze huwelijken. In de praktijk komen er veel onwettige huwelijken voor waarbij er alleen voor het geloof wordt getrouwd.

Het alternatief

Het komt slechts in kleine aantallen voor, maar er zijn mensen in polygame relaties die dit op de één of andere manier officieel willen maken. Aangezien het niet mogelijk is om met elkaar te trouwen hebben zij gezocht naar andere mogelijkheden. Een soort van oplossing voor vrijwillige polygame relaties is het samenlevingscontract. Je mag niet met meerdere personen tegelijk getrouwd zijn, terwijl een samenlevingscontract afsluiten met meerdere personen kan wel.

Geschiedenis van polygamie

Lang geleden werd polygamie niet als een vreemde of ongebruikelijke relatievorm gezien, maar eerder als een normale manier om een familie te structureren. Het was wijdverspreid in verschillende culturen over de hele wereld. Zelfs vandaag de dag vind je nog referenties naar polygamie in heilige teksten zoals de Koran en de Bijbel.

In de geschiedenis van de mensheid waren er verschillende redenen om een polygame relatie aan te gaan. Sommige mannen hadden bijvoorbeeld meerdere vrouwen om hun rijkdom en macht te tonen. In sommige gevallen was het voor vrouwen een manier om financiële en sociale zekerheid te verkrijgen. Bovendien was polygamie in sommige culturen een manier om de bevolkingsgroei te bevorderen.

Hoewel polygamie in veel landen bij wet verboden is, is het nog steeds toegestaan in sommige delen van de wereld, vooral in moslimlanden. Volgens de islamitische regels mag een man maximaal vier vrouwen hebben, maar hij moet wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moet hij in staat zijn om voor alle vrouwen te zorgen en moeten alle vrouwen toestemming geven voor de relatie.

Hoewel de meeste vormen van polygamie tegenwoordig niet meer geaccepteerd worden in westerse landen, is het interessant om te beseffen dat het ooit een veelvoorkomende relatievorm was in de geschiedenis van de mensheid. Als het mogelijk zou zijn in Nederland, zou jij er dan voor openstaan?

Meer mensen zoals jij...

... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.

Deel dit artikel
Geef je reactie