Onzekerheid in een relatie: oorzaak, kenmerken en hoe ga je ermee om?

Jay
Door Jay
11 minuten leestijd

Het is niet altijd aan de buitenkant te zien: onzekerheid. Toch zijn we het hinderlijke gevoel liever kwijt dan rijk, want onzekerheid is als een vijand die je liever niet tegenkomt. Iemand kan zich onzeker voelen over zijn of haar uiterlijk, loopbaan of persoonlijkheid. Daarnaast kan onzekerheid ook een rol spelen in een relatie.

In dat geval heb je continu het gevoel dat je niet kunt bieden wat je partner verlangt en dat je zelfs tekort schiet. Deze gevoelens beïnvloeden jouw relatie steeds meer en dat knaagt aan je. Allemaal hebben we wel eens onze onzekerheden, maar omgaan met deze strubbelingen kan best lastig zijn. Toch is het doel voor iedereen hetzelfde: de onzekerheden de baas zijn.

Wat is de oorzaak?

Een gevoel van onzekerheid wordt veroorzaakt door angst over uiteenlopende factoren die lichamelijk, financieel, emotioneel en sociaal van aard kunnen zijn. Hoe uiteenlopend dat gevoel van onzekerheid ook mag zijn, vaak zijn deze wel het gevolg van iemands verleden. Ook iemands persoonlijkheid speelt een belangrijke rol. Zo komen veel onzekerheden voort uit de ongelukkige combinatie van een negatief zelfbeeld en te hoge verwachtingen.

Wat wil jij?

"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."

Jeugdervaringen

Een veelgenoemde oorzaak van onzekerheid is echter de relatie met de ouders. De benadering van familieleden en vrienden naar kinderen toe is van grote invloed over hoe zij zichzelf gaan zien. Als je als kind elke dag weer een hele lading kritiek over je heen krijgt, dan kun je je al op jonge leeftijd onzeker worden.

Omdat het eerste gevoel van onzekerheid al op jonge leeftijd ontstaat, is het echter vrij lastig om een precieze oorzaak daarvoor aan te wijzen. Wel is duidelijk dat de jeugdervaringen de rest van iemands leven kunnen beheersen.

Vorige relaties

Als we dat doortrekken naar de relationele sfeer, dan valt in elk geval op dat mensen die in het verleden ooit eens zijn bedrogen het lastig vinden om in een nieuwe relatie hun partner te vertrouwen. Het ontbreken van vertrouwen in de relatie is meteen één van de meest extreme vormen van onzekerheid in een relatie. Sterker nog, het kan desastreus zijn als er niet op tijd wordt ingegrepen en niet over het verleden en vorige ervaringen wordt gepraat.

Gevolgen

Gevoelens van onzekerheid kunnen zich op allerlei manieren uiten. Heb je nog geen relatie? Dan kun je onzeker zijn over de mening van je vrienden, over je uiterlijk en over afwijzingen. De onzekerheid houdt je tegen en maakt het leven zoveel moeilijker.

Heb je al wel een relatie? Dan bestaan er vooral twijfels over of de ander wel van je houdt of dat je partner überhaupt wel trouw is. Dat is op zich vrij menselijk, zolang het maar niet jullie relatie gaat beheersen. Bovendien komt het ook voor dat degene die zich onzeker voelt, zich op een vrij nare manier gaat gedragen. Zo is het niet ongewoon dat onzekere mensen:

25 zinnen die het verschil maken

Heb je trouwens deze kant-en-klare berichtjes voor op WhatsApp of Tinder al gezien? Het zijn de beste zinnen om iemand stapelgek op je te maken.

De ander naar beneden halen

Iemand die onzeker is, probeert andere mensen zich ook onzeker te laten voelen. Dat is niet eerlijk, en zelfs een vorm van emotioneel misbruik. Maar dat de ander dezelfde mate van onzekerheid deelt, stelt je gerust, want je bent niet meer de enige die zich zo voelt.

Toch kan het wat ongezond worden als je daardoor de ander negatief probeert te beïnvloeden en zelfs naar beneden probeert te halen. Het komt veel voor dat de onzekere persoon zijn eigen onzekerheden op een ander projecteert om zichzelf zo zekerder te voelen.

Controlerend gedrag

Dat brengt ons meteen bij het volgende punt. Onzekere mensen proberen namelijk een extreme controle te hebben over hun partners. Dat maakt hen hyperalert, tot het obsessieve aan toe. Een alledaags voorbeeld daarvan is hoe er met berichten of belletjes via de mobiele telefoon wordt omgegaan. Wordt er even niet geantwoord op de app? Dan breekt thuis de pleuris uit en praat je dagen niet tegen elkaar. Herkenbaar?

Symptomen/kenmerken

Het zal je dan ook niet verbazen dat geen van deze gevolgen bevorderend is voor de relatie. Wanneer iemand vanuit de eigen onzekerheden probeert om de ander te controleren of naar beneden te drukken, kan de liefde steeds meer vervagen.

Niemand zit erop te wachten om door de ander de hele tijd in de gaten te worden gehouden. Heb je in jouw relatie ook te maken met een hoop onzekerheid? Dan herken je waarschijnlijk de volgende kenmerken:

1. Bevestiging

Iedereen heeft zo nu en dan bevestiging nodig. Dat is ook zeker het geval in de relatie waar gestreefd wordt naar bevestiging van de partner. Toch zien we bij onzekere mensen dat deze drang naar bevestiging wel heel erg vaak naar voren komt. De goedkeuring van een ander is natuurlijk altijd mooi, maar het moet niet jullie relatie gaan beheersen.

2. Jaloezie

Laten we wel wezen: jaloezie is niet per definitie een teken van liefde. Hoewel jaloers zijn zo af en toe wel gezond is voor de relatie, wordt het anders als één van de partners extreem jaloers is. Bijvoorbeeld, jaloers op dat jij een leuke avond hebt met je vrienden of vriendinnen, jaloers dat jij een hoger salaris hebt dan je partner en jaloers op je ex: het kan zo gek niet worden. Bij te veel onzekerheid in de relatie neemt de jaloezie ziekelijke vormen aan.

3. Gezeur en gedram

En waar sprake is van jaloezie wordt natuurlijk continu gezeurd en gedramd. Zeuren is één van de kenmerken van persoonlijke onvrede, oftewel onvrede over jezelf. Iedereen die met dit gevoel kampt, maar het niet kwijt kan, zal gaan zeuren. Het besef dat de persoonlijke onvrede überhaupt bestaat is een eerste goede stap om het gezeur aan te pakken.

4. Verlatingsangst

Onzekerheden komen er in allerlei vormen, maar het wordt extreem als dat leidt tot de angst om verlaten te worden door de partner. Je voelt je dusdanig minderwaardig dat je zelfs twijfelt hebt over waarom de ander nou bij jou zou moeten blijven. Laten we stellen dat het zelfbeeld wel tot een dieptepunt is gedaald als je te maken hebt met verlatingsangst.

Oplossingen

Hoewel het bovenstaande natuurlijk allemaal wat zwaar mag klinken, betekent dat niet dat er geen oplossing bestaat. Het belangrijkste doel is dan ook om een einde te maken aan de onzekerheid. Juist daarom dien je jezelf te accepteren: je bent zoals je bent. En als jouw partner bij jou is dan is hij of zij blij met wie jij bent. Alleen al deze gedachte zou je een geruststellend gevoel moeten geven en de basis moeten zijn voor een oplossing voor alle onzekerheden.

Verwar verbeelding niet met de realiteit

Omdat we weten dat onzekerheid een innerlijk gevoel is, is het zaak om te weten dat alleen jij op de hoogte bent van wat er speelt in jouw hoofd. Terwijl jij misschien onzeker bent over een uiterlijke kenmerk of je persoonlijkheid, hoeft dat niet te zeggen dat een ander dat ook op die manier ziet.

Zorg er daarom voor dat je gedachten geen nare spelletjes met je spelen. Je voortdurend verliezen in je gedachten kan verlammend werken en het vervelende is dat het vaak niet gelijk staat aan de realiteit. Verwar je eigen verbeelding daarom niet met de realiteit.

Vaak gaan onze onzekere gevoelens uit van de ‘wat als’-vraag, terwijl we allemaal weten dat we niets aan dit soort scenario’s hebben. Waar we wel wat aan hebben? De realiteit.

Drie stappen in de relatie

Om de verbeelding plaats te laten maken hebben we daarom een aantal stappen voor je; drie stappen waarmee je leert omgaan met onzekerheid in de relatie:

1. Zoek naar de bron

Waar komt het gevoel van onzekerheid precies vandaan? Is er iets gebeurd in het verleden of tijdens een vorige relatie? Bespreek het met je partner en zorg dat er wederzijds begrip ontstaat. Zorg dat je partner begrijpt waarom je onzeker bent. En sterker nog: zorg dat jij zelf ook begrijpt waarom je onzeker bent.

2. Stel jullie verwachtingen bij

Hebben jullie samen dezelfde verwachtingen van de relatie? Zitten jullie op één lijn? Of moet er water bij de wijn worden gedaan? Zorg dat de relatieverwachtingen van beide realistisch en acceptabel zijn voor jullie allebei.

3. Leef

Om een einde te maken aan je onzekerheden is het belangrijk om de aandacht te verleggen. Hoe? Door te leven. Pak die hobby weer op die je de laatste tijd hebt verwaarloosd, doe leuke dingen of ga sporten met je vrienden. Pik je leven of en laat je partner ook leven. Besef dat jullie ondanks jullie relatie ook individuen zijn. Geniet van het leven!

Meer mensen zoals jij...

... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.

Deel dit artikel
Geef je reactie