Als mensen hebben we allemaal ervaring met creepy gedrag. Het meest recente voorbeeld zijn de tactieken van marketeers die zó veel over jou weten dat de advertenties die je ziet ‘griezelig’ gepersonaliseerd zijn. En het ergste: zelfs als je ze negeert, verschijnen ze te pas en te onpas op je scherm. Maar het zijn niet alleen advertenties die creepy kunnen zijn, mannen kunnen er ook wat van.
Wat is creepy?
Creepy is een Engelse term die we steeds meer gebruiken voor enge, griezelige situaties. Wanneer je in zo’n situatie terechtkomt, veroorzaakt het een onaangenaam gevoel van angst. Het is griezelig. Het zorgt ervoor dat je je ‘bang, nerveus, angst of bezorgd’ voelt, maar ook ‘ongemakkelijk, awkward en kwetsbaar’, zo blijkt uit onderzoek. En wanneer iemand je dit gevoel geeft, dan noemen we dit een creep – of natuurlijk gewoon een griezel of een engerd.
Dingen waarvan we weten dat ze gevaarlijk zijn, maken ons bang. Maar als we niet zeker weten of we worden bedreigd? Dan wordt het griezelig. Het creepy gevoel dat je hebt als je voetstappen achter je hoort wanneer je in het donker loopt? Het zou een signaal kunnen zijn dat gevaar op de loer ligt. Althans, dat dachten enkele onderzoekers van Knox College uit de Verenigde Staten in 2016. Ze besloten onderzoek te doen naar wat creepy precies betekent en wat iemand een engerd maakt.
Wat maakt iemand creepy?
De meeste mensen hebben de term ‘creepy’ wel eens gebruikt als reactie op het gedrag van iemand die ze in het echte leven of in een film zijn tegengekomen. Het zorgt er vaak voor dat ze niet willen terugkeren naar die situatie, omdat de psychologische reactie zowel onaangenaam als verwarrend is. Het is niet fijn. En daarnaast kan het ook nog eens gepaard gaan met lichamelijke symptomen zoals een koud of kil gevoel. Maar als je ze zou vragen om het uit te leggen, dan blijkt dat niet zo makkelijk te zijn.
Zijn de acties, zoals ongewenste aanrakingen? De manier waarop ze gekleed zijn? Of heeft het er meer mee te maken hoe ze eruit zien? Om te ontdekken wat mensen als ‘creepy’ interpreteren, vroegen de onderzoekers 1.341 deelnemers om dit scenario te overwegen:
“Denk aan een goede vriend [m/v] wiens oordeel je vertrouwt, en stel je voor dat ze net iemand voor het eerst hebben ontmoet en ze vertellen je dat de persoon ‘creepy’ was.”
14 kenmerken van creepy gedrag
De deelnemers aan het onderzoek mochten vervolgens hun mening geven over 44 gedragspatronen of fysieke kenmerken die deze persoon zou hebben. Dit zijn de meest waarschijnlijk kenmerken van de creepy persoon in het denkbeeldige scenario:
- De persoon stond te dicht bij de vriend.
- De persoon had vettig haar.
- De persoon had een eigenaardige glimlach.
- De persoon had uitpuilende ogen.
- De persoon had lange vingers.
- De persoon had onverzorgd haar.
- De persoon had een zeer bleke huid.
- De persoon had wallen onder zijn of haar ogen.
- De persoon was vreemd gekleed.
- De persoon likte vaak de lippen.
- De persoon droeg vieze kleren.
- De persoon lachte op onvoorspelbare momenten.
- De persoon maakte het bijna onmogelijk om het gesprek te verlaten zonder onbeleefd te zijn.
- De persoon stuurde het gesprek meedogenloos naar één onderwerp.
Iemand die vreemde kleding draagt, eigenaardig lacht, ongezond en moe lijkt en tijdens het gesprek onverwacht begint te lachen? Het zou zomaar The Joker kunnen zijn, de fictieve superschurk – iemand die je niet wilt tegenkomen in een donker steegje. Het is dus volkomen begrijpelijk hoe dergelijk psychopathisch gedrag iemand gemakkelijk ongemakkelijk kan maken, en dus als creepy wordt beschouwd.
Onvoorspelbaarheid
De onderzoekers ontdekten dat kenmerken en non-verbaal gedrag dat we associëren met onvoorspelbaarheid goede indicatoren zijn om iemand een creep te vinden. In andere woorden: het zijn kenmerken en gedrag die een signaal zijn voor een potentiële dreiging. We zijn ervan bewust dat er iets niet klopt, en daarom blijven we waakzaam.
Interessant genoeg blijkt uit het onderzoek dat bijna alle deelnemers (95,3%) zeggen dat mannen eerder creepy zijn dan vrouwen. Dit zou kunnen worden beïnvloed door het feit dat er meer vrouwen dan mannen meededen aan het onderzoek, maar vrouwen beoordeelden iedereen die als een seksuele bedreiging kon worden beschouwd als creepy – mannen niet. Uiteraard komt niet geheel als een verrassing. Bijna alle vrouwen hebben creepy gedrag van mannen ervaren. Andersom? Bijna niet.
Verliefd worden is meer...
... dan geluk hebben. Er zijn twee personen voor nodig die ervoor openstaan. Bij één app weten ze precies hoe ze die twee mensen kunnen samenbrengen voor een langdurige relatie. De matching in deze succesvolle app heeft één doel: het koppelen van mensen die écht bij elkaar passen. Ontdek zelf hoe Elitedating een extreem hoog succespercentage behaalt.