Macht in relaties: hoe het gevoel van macht gelukkige relaties bepaalt

Peter van Ommen
Door Peter van Ommen
5 minuten leestijd

Als het je doel is om een gelukkige relatie te hebben, dan is het begrijpen van het gezonde en ongezonde relatiedynamiek de eerste stap. En de invloed van macht op deze dynamiek. Bij een gezonde relatie is er een machtsevenwicht, bij een ongezonde relatie is de balans zoek.

Het gaat ook het soort macht dat je hebt. Objectieve macht dat bijvoorbeeld ontstaat door een inkomensverschil lijkt bijvoorbeeld geen grote rol te spelen, volgens een nieuwe studie in het vakblad Journal of Social and Personal Relations. Wat wel een belangrijke rol speelt? De manier waarop je de machtsdynamiek in je relatie ervaart. Dat is het belangrijkst voor de tevredenheid met de relatie, zo blijkt uit het onderzoek van de Martin Luther University Halle-Wittenber en de University of Bamberg.

Macht in relaties

Macht is onderdeel van elke relatie, of het nu een relatie met je partner, vriend(in) of collega is. Als je macht hebt kun je de ander beïnvloeden. Maar ook kun je weerstand bieden aan de pogingen van anderen om jou te beïnvloeden. Een gezonde relatie gaat uit van gelijkwaardigheid en respect. Macht wordt niet misbruikt. Maar heb je het gevoel dat je elke dag op eieren loopt? Of dat je partner een score bijhoudt om controle uit te oefenen? Dan zou er sprake kunnen zijn van machtsmisbruik, wat voorkomt in ongezonde relaties.

Wat wil jij?

"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."

“Het gevoel beslissingen te kunnen nemen in een relatie heeft grote invloed op de kwaliteit van de relatie”, zegt Robert Körner van het Instituut voor Psychologie van MLU. Volgens eerdere onderzoeken was er echter zelden een machtsevenwicht was binnen koppels. Meestal hadden mannen meer invloed op beslissingen dan vrouwen. Deze traditionele relatiepatronen zijn echter veranderd.

“Romantische relaties zijn gelijker geworden – vooral in westerse samenlevingen”, zegt Körner. Samen met zijn collega professor Astrid Schütz, persoonlijkheidsonderzoeker van de Universiteit van Bamberg, onderzocht hij hoe werkelijke macht en de perceptie van macht relaties beïnvloeden.

Het onderzoek

De onderzoekers interviewden 181 heteroseksuele stellen (tussen de 18 en 71 jaar oud) die minstens een maand samenwoonden. Gemiddeld hadden zij acht jaar een relatie. Het team onderzocht welke rol macht heeft in hun relaties en de invloed van macht op verschillende aspecten van een relatie, zoals tevredenheid en toewijding. En ook hoe macht de kwaliteit van de relatie beïnvloedt.

De resultaten van het onderzoek laten zien dat mannen meer positionele macht hebben, oftewel de macht die voortvloeit uit een hoger inkomen of een hogere opleiding. De behoefte om beslissingen te nemen in het algemeen is ook gemiddeld sterker bij de mannen. Maar deze twee factoren hebben interessant genoeg echter geen invloed op de kwaliteit van de relatie.

Hetzelfde geldt voor de werkelijke machtsverhoudingen, de balans van macht in de relatie, waar de onderzoekers door werden verrast. “Eerder onderzoek suggereerde vaak een direct verband tussen de machtsverhoudingen en de invloed op relaties”, zegt Körner.

Macht in gelukkige relaties

De gelukkigste stellen? Dat zijn de koppels waarvan beide partners het gevoel hebben dat ze macht hebben in de relatie. “Het lijkt erop dat het subjectieve gevoel van macht en het gevoel vrij te kunnen handelen een grote invloed hebben op de kwaliteit van de relatie”, zegt Körner. Bij de meeste van deze stellen verklaarden zowel de mannen als de vrouwen dat ze hun voorkeuren konden laten gelden bij het nemen van beslissingen die voor hen belangrijk zijn.

Een onevenwichtige verdeling van macht lijkt niet het probleem te zijn. Als je maar macht kunt uitoefenen wanneer je voelt dat het nodig is, zo suggereert het onderzoek. Coauteur van het onderzoek Schütz: “Misschien strekt dit gevoel zich uit tot verschillende aspecten van de relatie. Terwijl de vrouw misschien wil beslissen waar ze op vakantie gaat, kiest de man waar ze gaat eten. Het blijkt dat beide partijen beslissingen moeten kunnen nemen over aspecten die voor hen van belang zijn om tevreden te zijn met de relatie.”

Meer mensen zoals jij...

... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.

Deel dit artikel
Geef je reactie