Misschien heb je al wel eens van de term parasociale relatie gehoord, maar wellicht ook niet. Het begrip is geïntroduceerd door Donald Horton en Richard Wohl in de jaren ‘50 van de vorige eeuw. Maar desondanks is het nog een vrij onbekend begrip, terwijl we allemaal de situatie herkennen. Als er sprake is van een parasociale relatie, dan hebben we het over een bepaald soort ‘intimiteit op afstand’ dat je kunt ervaren met iemand die jou niet kent.
Misschien heb je het idee dat je zelf of iemand in je omgeving een dergelijke verstandhouding ondergaat. Om je meer informatie te geven over een parasociale relatie vertellen we je wat het is en 5 tekenen dat je zo’n relatie hebt.
Wat is een parasociale relatie?
Heb je je wel eens afgevraagd wat een filmpersonage, een beroemdheid of een tv-persoonlijkheid zou doen, ondanks dat ze niet op het scherm te zien? Voelde je je heel dicht bij deze personen, ook al heb je ze nog nooit in het echt gezien? Het kan dan zomaar zijn dat je een parasociale relatie (hebt) ontwikkeld.
Wat wil jij?
"Iedereen heeft het over zichzelf, maar wat wil JIJ? Stel deze 999 vragen aan jezelf: kijk vooruit, spreek wensen uit, vraag feedback, geef jezelf cijfers."
Een parasociale relatie is een duurzame verstandhouding met een mediafiguur waarin een voortdurende en eenzijdige band centraal staat. Jij bent verliefd op iemand die veelvuldig in de media wordt afgebeeld. Deze persoon weet niet van jouw bestaan af. Daarnaast praat je ook voortdurend over hem of haar alsof het een van je vrienden of zelfs je partner is.
Drie niveaus van parasociale relaties
Bij de ontwikkeling van een parasociale relatie zijn er drie niveaus. Het eerste niveau is entertainment/sociaal en hierbij klets je alleen over hem of haar met vrienden. Het tweede niveau gaat iets verder. Dit niveau is intens/persoonlijk en komt voornamelijk voor bij jonge tieners. Er is een sterke band aanwezig met de beroemdheid en je interesseert je voor het persoonlijke leven en smaak van die persoon. Er is een lichte obsessie voor de beroemdheid aanwezig.
Het derde niveau is borderline pathologisch. Bij dit niveau lopen de zaken uit de hand. Gedrag zoals stalken of fantasieën dat de beroemdheid de gevoelens beantwoordt, kunnen het resultaat zijn. Je denkt dat je een relatie hebt met de persoon, terwijl deze persoon jou helemaal niet kent.
5 tekenen dat je een parasociale relatie hebt
Mocht je twijfelen of jij (of iemand die je kent) een parasociale relatie hebt, dan zijn er een aantal tekenen waaraan je het kunt herkennen. Wanneer je fan bent van iemand, heb je misschien hier en daar wat items van je favoriete beroemdheid. En waarschijnlijk praat je graag met vrienden over hem of haar. Maar wanneer je hierin doorslaat, kan het zijn dat je een parasociale relatie hebt ontwikkeld. Dit zijn 5 tekenen die erop wijzen dat je een parasociale relatie hebt.
1. Je checkt social media obsessief
Het eerste teken dat je een parasociale relatie hebt is wanneer je de social media-profielen van de beroemdheid regelmatig checkt. En hiermee bedoelen we dan niet één of twee keer per week, maar op een dagelijkse basis – meerdere keren per dag. Je bent obsessief bezig met alles wat hem of haar bezighoudt en probeert elke foto of elk filmpje in de gaten te houden.
Het kan zelfs zo ver gaan dat je probeert te achterhalen waar hij of zij op het moment is. Daarnaast houd je bij een parasociale relatie ook andere pagina’s in de gaten die met diegene te maken hebben.
2. Het kopen van merchandise
Een tweede teken dat je een parasociale relatie hebt is dat je kamer of je huis helemaal vol is met merchandise van die persoon. Met een lichte verzameling is natuurlijk niets mis, maar je spendeert wel heel wat geld aan het kopen van voorwerpen waar zijn of haar gezicht op staat. Zo heb je het gevoel dat je nog dichter in de buurt bent van de beroemdheid. Zelfs handdoeken en kussenslopen bevatten een afbeelding van de persoon en je drinkt alleen nog maar koffie of thee uit een mok met een foto van de beroemdheid.
3. Je wilt hem of haar persoonlijk ontmoeten
Je wilt zo dicht mogelijk bij deze beroemdheid in de buurt zijn en een derde teken van een parasociale relatie is dan ook dat je er alles aan doet om hem of haar te ontmoeten. Je hebt het idee dat jullie zielsverwanten zijn en dat je er alles aan doet om diegene in het echt te ontmoeten.
Je stuurt berichten naar social media-accounts of je probeert via het management een ontmoeting te regelen. Het kan zelfs zo ver gaan dat je diegene gaat stalken als je weet waar iemand ongeveer woont, alles in de hoop deze beroemdheid tegen te komen.
4. Je verandert je levensstijl
Een vierde teken dat je een parasociale relatie hebt is dat je jouw levensstijl op die van de beroemdheid aanpast. Wordt hij of zij vegetarisch, dan word jij dat ook. Koopt diegene alleen nog maar kleding van merk x? Dan koop jij dat ook.
Je bent diegene aan het aanbidden om zijn of haar levensstijl en wilt de jouwe zo precies mogelijk spiegelen. Wellicht heb je het zelf nog niet door, maar als anderen je hierop wijzen kan het zomaar zijn dat je een obsessieve liefde voelt voor deze beroemdheid.
5. Je hebt het idee dat de persoon alleen tegen jou praat
Tot slot vertellen wij je het laatste teken waaraan je kunt herkennen dat je een parasociale relatie hebt opgebouwd. En dit is het sterkste teken dat je een parasociale relatie hebt. Wanneer je hem of haar op televisie ziet (of via een ander kanaal), dan denk je dat diegene direct tegen jou praat en niet tegen een publiek.
Je wordt helemaal opgeslokt in het programma en voelt je wellicht speciaal dat hij of zij tegen jou praat. Dit is natuurlijk niet zo, maar zo ervaar je het wel. Daarnaast vertrouw je deze persoon en heb je het idee dat de gevoelens positief worden beantwoord als je hem of haar ziet.
Tijd om hulp te zoeken?
Wanneer je bovenstaande tekenen herkent en bij jezelf denkt: “Dat heb ik ook”, dan is de kans groot dat je te maken hebt met een parasociale relatie. Het is dan aan jezelf of aan mensen in je omgeving om je hierop te wijzen. Als het uit de hand loopt, dan is er sprake van een waanstoornis – ook wel bekend als het syndroom van Clérambault.
Mocht het zelfs zo ver gaan dat je bijna 24/7 bezig bent met deze beroemdheid, dan is het verstandig om hulp te zoeken. Er is namelijk meer in het leven en de kans is erg klein dat je daadwerkelijk contact krijgt met hem of haar op de manier zoals jij dat wil.
Meer mensen zoals jij...
... weten niet welke liefdestaal ze spreken. En dat is niet zo gek als je helemaal niet weet dat iedereen een eigen moedertaal der liefde heeft. In ‘De vijf talen van de liefde’ ontdek je welke taal jij spreekt en nog belangrijker: hoe je daarmee je liefdesleven verbetert. Verhelderend, een eyeopener: kom er zelf achter waarom dit boek ‘het best beoordeelde’ relatieboek is.
