Het was 2015 toen Chantal uit het Brabantse Werkendam uitgebreid in het nieuws verscheen. De Brabantse was niet bang om zich in het openbaar uit te spreken, ondanks alle media-aandacht rondom haar persoon. Sterker nog: Chantal zocht zelf de media op. Er was namelijk een filmpje van Chantal en haar ex-vriend online gezet waarin seksuele handelingen tussen de twee te zien waren.
De video belandde op het internet en ging viraal, tot afgrijzen van de jonge vrouw. Terwijl haar ex-vriend claimde er niets mee te maken te hebben, weigerde Facebook om de beelden van het platform te halen en verder onderzoek te doen. Het gevolg was een veelbesproken rechtszaak die uiteindelijk werd gewonnen door Chantal. Zij wilde weten wie het filmpje online had gezet, maar Facebook gaf stellig aan dat niet te kunnen achterhalen. Die bewering zou niet juist zijn.
Later zou uit onderzoek met externe IT-specialisten blijken dat de video hoogstwaarschijnlijk vanaf een computer op een ROC in West-Brabant op het internet waren gezet. Chantal schreef er een boek over: Dader (on)bekend. De zaak is één van de belangrijkste voorbeelden van wraakporno in ons land. Want dat is het onderwerp van vandaag: pornografische beelden die worden verspreid om ‘wraak op iemand te nemen’.
Dating vol passie?
"Laat je VERLEIDEN tot een pittige date: Novamora is dé datingsite voor singles en stellen die op zoek zijn naar spanning en avontuur."
Wat is wraakporno?
Wraakporno is een vorm van digitaal misbruik wat staat voor verspreiding van pornografie zonder wederzijds goedvinden. In de meeste gevallen verwijst het misbruik naar de verspreiding van de beelden, niet het moment van seksueel contact.
De seksuele handelingen zijn in de meeste gevallen wel met wederzijds instemmen, maar voor de verspreiding van de beelden geldt dat allesbehalve. Het wordt in de volksmond daarom ook vaak ‘wraakporno’ genoemd, omdat de afbeeldingen of video’s worden gebruikt als vergelding of als chantagemateriaal door een huidige of voormalige partner.
Sommige slachtoffers hebben vrijwillig afbeeldingen of video’s gedeeld met hun partners, op dat moment niet beseffende dat het beeldmateriaal openbaar zou worden gemaakt. Anderen hebben partners gehad die hen dwongen of dwongen om seksueel expliciet materiaal te maken om ze te controleren en te manipuleren.
Een andere variant van wraakporno is als een partner foto’s of video’s heeft gemaakt zonder medeweten van het slachtoffer en dit beeldmateriaal vervolgens verspreidt op het internet of dat dreigt te doen.
Wraakporno is strafbaar
Op 1 januari 2022 is er een wet in werking getreden waarin wraakporno – op zichzelf – strafbaar wordt gesteld. Vanaf deze datum is het verboden om naaktafbeeldingen of video’s van anderen te delen wanneer je weet dat het delen ervan nadelig is voor het slachtoffer. Of er wel of niet toestemming is gegeven voor het maken van de beelden is niet van belang.
Met deze wet is niet alleen het delen om een ander bewust te schaden strafbaar, maar ook als je zou moeten weten dat het delen schadelijk is. In de praktijk komt dit erop neer dat wraakporno sneller bestraft kan worden. En dat gebeurt nu: het verspreiden van wraakporno leidt tot gevangenisstraffen.
Casual chat tip: Novamora
- Chatten en flirten bij Novamora (18+)
- Discreet en anoniem chatten
Vlak na de introductie van de wet kreeg een man (34) uit Dokkum acht weken gevangenisstraf, waarvan de helft voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaar. Hij had seksueel getinte foto’s en een filmpje verstuurd aan bekenden van het slachtoffer. De Dokkumer had via een datingsite contact met de vrouw. Toen zij ging daten met een ander, ging hij over op het verspreiden van wraakporno.
5 dingen die je moet weten
Net als alle andere vormen van misbruik, zowel fysiek als emotioneel, kan wraakporno traumatiserend zijn. Er zijn dan ook een aantal dingen die je moet weten als het gaat om gaat om wraakporno. We nemen ze hieronder met je door.
1. Nee is nee. Ook online
Je hebt het recht om ‘nee’ te zeggen als je het niet prettig vindt om je partner seksueel expliciete afbeeldingen of andere content te sturen. Niemand is verplicht tot seksuele activiteiten van welke aard dan ook, met wie dan ook — ook niet online.
Houd er rekening mee dat het sowieso niet is toegestaan om seksuele foto’s of video’s te hebben of te delen van iemand die jonger is dan 18 jaar. Als jouw (bed)partner afbeeldingen of video’s blijft vragen die jij niet wilt maken of verspreiden, houd je dan het volgende aan:
- Vertel jouw partner dat je ouders ook toegang hebben tot jouw mobiele apparaten en dat je geen seksueel expliciet materiaal wilt ontvangen of verzenden.
- Stel, als je daar wel van gediend bent, andere manieren voor om seksueel contact te hebben met je partner die niet kunnen worden ‘gedocumenteerd’.
- Geef je grenzen aan: nee is nee. Lacherig en plagerig doen over het verzoek kan een bepaald verwachtingspatroon opwekken. Kap het af en wees duidelijk. Als je nu al weet dat er geen moment komt dat je seksueel getinte content wenst te delen met de ander, wees dan vanaf het begin duidelijk waar je grenzen liggen.
2. Maak jezelf onherkenbaar
Nu kan het ook zomaar zo zijn dat je toch sensueel getinte berichten wilt uitwisselen met een ander, zonder dat het naar jou kan herleiden. In dat geval zou je altijd kunnen overwegen om met filters te werken, zodat je niet duidelijk zichtbaar bent. Maar ook dan is het altijd aan te raden om lichamelijke kenmerken niet naar voren te laten komen, zoals je ogen, tatoeages of moedervlekken.
Ook hebben verschillende communicatieplatformen zoals WhatsApp de optie om tijdelijke foto’s uit te wisselen die later automatisch verwijderd worden en beperkt zichtbaar zijn. In dit geval moet je er wel rekening mee houden dat er screenshots kunnen worden gemaakt. Je bent daardoor niet helemaal veilig.
3. Ja, je kunt hulp zoeken
Als je zelf slachtoffer bent geworden van wraakporno, laat je dan niet chanteren. Tuurlijk, dit is makkelijk gezegd dan gedaan. Maar als het mogelijk is, schakel dan hulp in – ook als je twijfelt. Rapporteer de inhoud op sociale media, laat onderzoek instellen naar het gebruikte IP-adres. Er zijn verschillende hulplijnen die je verder kunnen helpen en de politie buigt zich ook over dit soort zaken.
4. Wraakporno is niet hetzelfde als misbruik
De term wraakporno heeft een zware lading, maar in de meeste gevallen is er geen sprake van misbruik op het moment van de seksuele handeling(en) zelf. De seksuele interactie, in welke hoedanig dan ook, is vaak met wederzijdse overeenstemming. Houd hier rekening mee door zorgvuldig de woorden te kiezen. Wraakporno, de verspreiding van het beeldmateriaal nadat de handelingen hebben plaatsgevonden, kan overigens wel degelijk worden beschouwd als een vorm van misbruik.
5. Neem er zelf ook indirect niet aan deel
Het beste wat iemand kan doen, is door er indirect ook niet deel aan te nemen. Daarmee doelen we op de verspreiding van de beelden. Mocht je ooit een keer afbeeldingen of video’s in handen krijgen van iemand die op deze manier vernederd of gechanteerd wordt, verspreid ze dan niet. Je moet zelf immers ook niet moeten willen deelnemen aan dit soort praktijken.
Denk er ook aan om de politie in te schakelen, in ieder geval als het slachtoffer minderjarig is of tegen zijn of haar zin de seksuele handelingen uit lijkt te voeren. En niet onbelangrijk: als je zelf wraakpornobeelden deelt – zelfs als jij ze alleen maar toegezonden kreeg – ben je ook strafbaar bezig.
Je bent niet de enige...
... die zich afvraagt wat de meest sexy datingsite is. Avontuur, passie en een beetje pittig: wist je dat je ergens discreet en anoniem kunt daten? Er is één datingsite waar dat allemaal kan: Novamora is het geheime online plekje voor de avontuurlijke dater. Nieuwsgierig waarom deze Nederlandse datingsite zo snel in ledenaantal is gegroeid?
